Popyt na innowację rośnie w tempie, za którym wiele firm – nawet bardzo dużych – nie jest w stanie nadążyć. Rozwiązaniem może być przekazanie zadań działu badań i rozwoju wyspecjalizowanym firmom zewnętrznym. Czym jest outsourcing innowacji i jak na nim korzystają firmy?
Jeszcze do niedawna firmy powierzały unowocześnianie produktów i zasobów wewnętrznych wyłącznie swoim własnym zespołom R&D. Alternatywą było ewentualne kupno potrzebnej technologii np. poprzez wykupienie start-upów. Coraz częściej jednak firmy decydują się na nową formę współpracy, jaką jest outsourcing innowacji, czyli zlecenie podwykonawcy części zadań związanych z prowadzeniem badań i rozwoju firmy.
Główne motory rozwoju outsourcingu innowacji
Niedopowiedzeniem byłoby stwierdzenie, że obecna sytuacja na rynku wspiera rozwój innowacji – ona go wręcz wymusza. Krótkie spowolnienia (np. zapaść na rynkach w 2008 roku i kryzys wywołany epidemią wirusa Covid-19) przeplatane są wieloletnimi okresami intensywnej ekspansji w tym obszarze. Samo spowolnienie też nie oznacza zupełnego wycofywania się firm z inwestycji w badania i rozwój. Zmieniają się raczej priorytety. Firmy szukają nowych rozwiązań pozwalających przetrwać kryzys, aby wrócić do gry i jeszcze intensywniej rozwijać swoje produkty, kiedy sytuacja na rynku stanie bardziej sprzyjająca. Te firmy, które wystartują za późno, zostaną daleko w tyle za swoimi bardziej dynamicznymi konkurentami, którzy potrafią wykorzystać trzy główne siły, które obecnie napędzają rozwój innowacji i sprzyjają jego outsourcingowi:
1. Popyt
Bogacenie się społeczeństw kreuje popyt na towary i usługi, które w lepszym stopniu odzwierciedlają potrzeby klientów. Aby zaspokoić te pragnienia, należy nie tylko rozwijać obecne produkty, ale poszukiwać nowych rozwiązań. Obecnie jednak nawet duże firmy nie są w stanie rozwijać swoich zespołów tak szybko, aby nadążyć za potrzebą innowacji. Ilość możliwych kombinacji technologicznych jest tak bardzo duża, że jedna firma nie jest w stanie samodzielnie przetestować wszystkich opcji. Konieczne staje się wtedy zatrudnienie partnera, który rozumie dany rynek, potrafi przewidywać potrzeby i zachowania konsumentów, tworzyć nowe produkty i sugerować nowe modele biznesowe.
|
2. Dostęp do specjalistów i baz wiedzy, możliwości interakcji Dziś te wszystkie informacje są powszechnie dostępne dzięki portalom takim jak LinkedIn czy strony akademickie, a specjalistyczne portale i bazy danych gromadzą ogromne ilości informacji przydatnych podczas prowadzenia badań. Umiejętne korzystanie z rozszerzających się sieci interakcji pozwala na wyeliminowanie konieczności tworzenia własnych zespołów badawczo-rozwojowych i wydelegowanie zadań do wysoko wyspecjalizowanych firm oferujących outsourcing innowacji. |
 |
3. Nowe motywatory
Najnowsze techniki zarządzania projektami, specjalne fundusze promujące innowacje i powstanie nowych technologii ułatwiających komunikację stanowią czynniki motywujące dla przedsiębiorców. Dla inwestorów każdy z tych elementów z osobna stanowi obniżenie barier wejścia na rynki (zwłaszcza w państwach Unii Europejskiej) i obietnicę pomnożenia zysków. Wykorzystanie jednocześnie kilku czynników jest często możliwe tylko przy pomocy wyspecjalizowanych firm zewnętrznych, outsourcing innowacji jest więc dźwignią i pozwala na optymalizację zysków przy minimalnym wkładzie własnym firm.
Zalety outsourcingu innowacji
O kilku powodach, dla których warto rozważyć model outsourcingu innowacji wspomnieliśmy już wcześniej. Nie wyczerpuje to jednak bardzo długiej listy zalet korzystania z usług outsourcingowych B+R. Co jeszcze można zyskać outsourcując innowacje?
1. Dostęp do właściwych specjalistów
Opisaliśmy, w jaki sposób Internet pozwala na dotarcie do specjalistów. Często jednak firmy rozwijające dopiero swoje technologiczne zaplecze nie posiadają wiedzy o tym, kogo w ogóle poszukiwać. Określenie, kto i w jakim zakresie ma być odpowiedzialny za elementy poszczególnych procesów może trwać miesiącami. To czas, który w prezencie dostaje konkurencja.
Sytuacja wygląda jeszcze gorzej, gdy spojrzy na pewne wąskie dziedziny, w których specjaliści są trudno dostępni, a ich usługi – drogie. Co więcej, jeśli innowacyjne usługi nie są w centrum działalności firmy, szanse, że naprawdę utalentowani inżynierowie wybiorą pracę w tej firmie, a nie np. u rozpoznawalnego na rynku lidera innowacji są nikłe. W takim wypadku budowa zespołu dedykowanego do prac badawczo-rozwojowych może być wręcz niemożliwa.
Zatrudnienie firmy outsourcingowej eliminuje potrzebę uzupełnienia informacji i żmudnej rekrutacji kadry. Przekazanie zadań firmie zajmującej się profesjonalnie prowadzeniem badań i rozwoju produktów gwarantuje, że w zespole badawczym znajdą się tylko specjaliści w danej dziedzinie posiadający już właściwą wiedzę.
2. Zrównoleglenie projektów
W zależności od wielkości własnego działu badań i rozwoju możliwe jest prowadzenie jednego lub kilku projektów. Ich liczba jest często bardzo ograniczona czasem oraz umiejętnościami oddelegowanych pracowników. Outsourcing części projektów pozwala na sprawdzenie większej ilości kombinacji technologii i badania prowadzone w szerszym zakresie.
 |
3. Szybkość Nie należy także zapominać, że mniejsze firmy – a takie najczęściej prowadzą outsourcing B+R, mają mniejszą bezwładność niż korporacje, które zlecają zadania. Oznacza to także mniejszy opór przed zmianami i podejmowaniem kluczowych decyzji. Dzięki krótszym cyklom decyzyjnym produkt powstaje i zaczyna przynosić zyski szybciej. 4. Zmniejszenie ryzyka 5. Oszczędność |
Wyzwania
Jeśli zastanawiasz się nad outsourcingiem badań i rozwoju w swojej firmie, musisz pamiętać, że jak każdy model współpracy, również outsourcing innowacji nie jest pozbawiony pewnych wad. Wynikają z nich pewne wyzwania, jakie stawia przestawienie się na taki typ biznesowego partnerstwa. Lata współpracy z bardzo różnymi partnerami biznesowymi pozwoliły nam na wyodrębnienie kilku najważniejszych obszarów, które decydują o dobrej współpracy w modelu outsourcingu innowacji.
|
Opór przed zmianami Brak wspólnego celu Wyznaczając cele warto pamiętać o tym, że dotrzeć do nich można różnymi drogami, dlatego sam wykorzystywany proces nie powinien być zbytnio sformalizowany. Formalizm zabija bowiem kreatywność, a ta jest czynnikiem niezbędnym przy rozwijaniu nowych technologii. |
 |
Bariery decyzyjne i komunikacyjne
Mniejsza firma, której działania opierają się na szybkich cyklach decyzyjnych i bezpośredniej komunikacji, może nie wytrzymać w zderzeniu z bezwładnością korporacji, dla której świadczy usługi. Jeśli firma outsourcingowa została wybrana m.in. na podstawie tego, jak szybko reaguje na informacje od zleceniodawcy, to współpraca również powinna mieć formę, która nie ogranicza swobody i szybkości działania. Jeżeli przekazujemy już istniejący projekt, może być konieczne jego uelastycznienie. Komunikacja z biznesowym partnerem to szerokie zagadnienie, więc tylko wymienimy kilka podstawowych elementów, o których warto pamiętać, decydując się na outsourcing innowacji:
- Wyznaczenie osób decyzyjnych. Zarówno zleceniodawcy, jak i zleceniobiorcy powinni wiedzieć, kim są, i w jakim zakresie decyzje podejmują osoby stojące po drugiej stronie. Dobrze jest stosować jednolite nazewnictwo zrozumiałe dla wszystkich osób uwzględnionych w procesie (np. Project Manager, Project Owner).
- Wyznaczenie opiekunów procesu. Będą to osoby wyznaczone za przepływ zadań i komunikację. Zadania mogą wchodzić w skład uprawnień osób decyzyjnych lub, jeśli proces jest bardziej złożony, mogą zostać przydzielone osobnemu członkowi zespołu (np. Scrum Master).
- Korzystanie z oprogramowania, które ułatwia komunikację i zarządzanie projektami. Na rynku pełno jest dostępnych komunikatorów i managerów zadań, również darmowych. W porównaniu z wymianą maili, uporządkowują i przyspieszają one komunikację.
Mało rozwinięta kultura organizacji
Wymienione wcześniej trudności, np. nieumiejętność współpracy i brak zaufania do partnerów najczęściej wiążą się z mało rozwiniętą kulturą organizacji. Cechy te można zniwelować dzięki działaniom takim jak np. treningi i szkolenia dla zespołów. Wymaga to jednak dużej świadomości kadry menadżerskiej oraz celowych nakładów na budowanie i rozwijanie kultury organizacji na poziomach sięgających poza artefakty.
Można powiedzieć, że stworzenie atmosfery zaufania i troski o biznesowego partnera jest największym wyzwaniem, przed jakim stoją firmy rozważające taką formę współpracy biznesowej.
Podsumowanie
“Bądź innowacyjny lub umrzyj! (Innovate or die!)”
– te słowa Petera Druckera nigdy jeszcze nie były tak bardzo prawdziwe, jak w wieku cyfrowej transformacji. Tymczasem wciąż wiele dużych firm jest często oporne na zmiany, a mniejsze cierpią natomiast na niedostatek zasobów, które pomogłyby im stale rozwijać ofertę. Z pomocą przychodzi outsourcing innowacji i usługi firm wyspecjalizowanych w prowadzeniu badań i rozwoju. Współpraca w tym modelu wymaga spełnienia szeregu warunków, ale też nigdy w historii biznesu nie było lepszego momentu niż teraz, żeby ją rozpocząć. Szereg sprzyjających czynników oraz potencjalnych zysków jest na tyle duży, że outsourcing innowacji jest opcją, którą warto rozważyć.
